Orain dela gutxi Miriamek kontu berri bat sortu zuen Instagramen, gastronomiari eta sukaldaritzari buruzkoa, eta larunbatetan Azokan aurkitzen dituen produktuen berri emateaz gain, bere produktu gogokoenetako bat, zainzuri freskoak, etxean nola prestatzen dituen kontatu digu.
Familia osoa joaten gara larunbatero azokara, baina batez ere aitarekin lotzen dut ohitura. Txikia nintzenetik oroitzen ditut larunbata goizak berarekin. Asko gustatzen zitzaidan berarekin joatea; beno, eta oraindik ere izugarri gustatzen zait. Baina esan beharra daukat tradizioa nire amona Maritxurengandik datorrela, 89 urterekin ez baitu larunbat batean ere huts egin Tolosako Azokan. Ibarrako Montes baserrian jaio zen, zeinak 100 urte baino gehiago daramatzaten bere baratzeko produktuak eskaintzen Tolosako Berdura Plazan.
Izugarri gustatzen zait merkatua, eta izugarri gustatzen zait sortzen den giro ona. Herriarentzat balio izugarria duela uste dut. Horren atzean, herriko jendearen lan garrantzitsu bat dago, larunbatero beren produktuak eskaintzera hurbiltzen dena. Azokan topa ditzakezun barazkien, frutaren eta barazkien kalitatea oso ona da, baserritarrek beren baratzeetan egiten duten zainketa eta lan ona nabaritzen da. Nik neuk ez dut aurkitu hain zapore eta kalitate oneko produkturik beste inon. Benetako produktuak dira.
Sasoiko produktuak erostea gustatzen zait, beren garaian modu naturalean hazten direnak (tomateak, zainzuriak, ilarrak, onddoak, orburuak, gereziak, mandarinak…). Baina badira nire erosketa-zerrendan inoiz falta ez diren produktuak ere: porruak, txalotak, baratxuri freskoak, letxuga, txanpinoiak, sagarrak, perrexila eta azenarioak (ziur nago zerbait ahaztuko zaidala).
Zalantzarik gabe, garaiko nire hiru produktu gustukoenak orburuak, zainzuriak eta tomateak dira. Ezin dira falta etxean. Baina bakar batekin geratu beharko banu, zainzuri freskoekin geratuko nintzateke.
Larunbatetan, berez, pozik esnatzen naiz larunbata izate hutsagatik. Goiz esnatu eta aitarekin azokara joaten naiz. Lehenengo, Zerkausira joaten gara barazkiak erostera. Ondoren, Euskal Herria plazara mugitzen gara fruta erostera. Larunbatero bisitatzea eta erostea gustatzen zaigun hainbat ekoizle eta saltzaile finko ditugu, baina, aldi berean, aldatzen joatea gustatzen zaigu, probatzeko. Tolosako Azoka bisitatu ostean, gure ohiko harategira joan, eta zerbait hartzera eseri ohi gara.
Larunbatetan, pandemia baino lehen, Solana4 taberna joaten ginen beti, Zerkausiaren ondoan zegoena. Zerkausko eskaileretan esertzen ginen eta zurito bat hartzen genuen. Zoritxarrez itxi egin da, eta duela hilabete batzuk hasi ginen Frontoiko “txurreriara” joaten. Izugarri gustatzen zaigu terrazan eseri eta Manu eta Soniarekin egotea.
Etxean bi modutan egiten ditugu: egosita edo plantxan.
Bi eratara egiteko, lehenik uretan beratzen jarri behar ditugu, garbitzeko. Ondoren, zuritu (hainbat geruza kendu) eta gogorrago egon ohi den zurtoina moztu. Honainoko pausoak beti jarraitu behar dira.
Egosita jan nahi baditugu, guk eltze espresa erabiltzen dugu. Eltzean zainzuriak urez estali (bi atzamar zainzurien gainetik), eta azukre pixka bat gehitu, mingotsa kentzeko. Gatz pixka bat bota eta presioan egosten utzi bizpahiru minutuz. Eltzetik atera, oliba-olio gordinaren zorrotadatxo bat bota eta jateko prest izango ditugu.
Plantxan jan nahi baditugu, zuritu eta zurtoina moztu ondoren, erditik zatitu xerratan (finagoak egin) eta zartaginean gorritu olio pixka batekin. Hobe da zartagina tapa batekin tapatzea, gorritu arte pixka bat egosi dadin. Frijitu ondoren, jarri arrautza-gorringo bat gainean eta jateko prest!
Tolosara hurbil daitekeen jende guztia animatzen dut azokara etor daitezen, ez bakarrik beren produktuengatik (gaindiezinak dira), sortzen den giroagatik baizik. Uste dut azokak zuzeneko harremana eskaintzen dizula ekoizleekin, bitartekorik gabe, eta, nire ustez, horrek balio handia du. Produktu bakoitza nondik datorren eta nork lantzen duen jakitea.
Aipatu nahi dut, halaber, produktoreak berritzen ari direla eta, aldi berean, produktu berriak agertzen ari direla, orain arte ezezagunak zirenak. Eta haiek ematen dizkigute aholkuak produktuok nola tratatu eta nola prestatu jakiteko. Baita zaporeak eta propietateak ere.
Bukatzeko, esan nahiko nuke Tolosak aukera ugari eskaintzen dituela Tolosako Azokaren osagarri. Larunbat batean Tolosara etortzen bazarete, azokan zehar paseatu ondoren, Topic edo Rafa Gorrotxategiren Txokolate Museoa bisitatzea gomendatzen dizuet. Xarma eta tradizio tolosar handiko bi museo. Eta eguna biribiltzeko, parte zaharreko Ama jatetxean mahai bat erreserbatzera animatuko nizueke. Han dastatuko dituzue aipatu ditugun sasoiko produktu asko.
Miriamen errezeta eta gomendio gehiago nahi badituzue, jo Instagrameko bere kontura: @mirisfavorites. Datorren hilean berriro pasatuko dugu eguna tolosar edo tolosaldear azokazale batekin, euren larunbatak nola bizi dituzten konta diezaguten! 💚
